Psychologia kolorów, czyli o znaczeniu kolorów w reklamie (i nie tylko)

Barwy odgrywają zdecydowanie jedną z głównych ról w naszym codziennym postrzeganiu rzeczywistości. Znaczenie kolorów można dostrzec na każdym kroku: podczas pracy, w czasie wolnym, w domu i kiedy jesteśmy na zewnątrz – otaczamy się barwami, a te w mniejszym lub większym stopniu oddziałują na naszą percepcję i wywołują nasze konkretne reakcje. Kolory w końcu przyciągają naszą uwagę, podkreślają kontrasty i niosą ze sobą wiele informacji oraz skojarzeń. Przed wami kilka słów o tym, na czym polega psychologia barw i jak współcześnie wykorzystuje się ją w marketingu.

Parę słów o historii kolorów

Ludzie posługiwali się kolorami od samych początków istnienia kultury, nadając im nadzwyczajny sens. Barwy miały istotne znaczenie już w czasach powstawania malowideł na ścianach jaskiń paleolitycznych, pigmentów wcieranych w ciało przez plemiona prymitywne czy też kształtowania się herbów rodowych i flag. Starożytni Chińczycy upodobali sobie kolor złoty, Grecy przywiązywali uwagę do kolorów słońca, a także ciemnej zieleni i rozmaitych odcieni niebieskiego, z kolei Rzymianie nadzwyczajnym szacunkiem darzyli barwę czerwoną.

Symbolika kolorów od zawsze stanowiła istotną część codziennego życia człowieka, pozostając w ścisłym związku z rozwojem wielu nauk czy wreszcie samej sztuki. Współcześnie sporo słyszy się o tym, że żyjemy w kulturze obrazu: to właśnie kolor jest przecież najważniejszym składnikiem każdego obrazu! Dzisiaj być może symbolika kolorów dla większości z nas nie ma takiego znaczenia jak jeszcze kilkaset lat temu: barwy postrzegamy raczej w kategoriach estetycznych. Mimo całego rozwoju cywilizacyjnego oraz faktu, że każdy z nas z osobna z biegiem lat przyzwyczaja się do kolorów w swoim otoczeniu, wpływ barw na naszą percepcję oraz rozumienie świata pozostaje niezmienny.

Psychologia kolorów

Jak czujesz się, wchodząc do danego wnętrza? Co przychodzi ci na myśl, kiedy patrzysz na dany przedmiot? Co myślisz, widząc czyjś lub swój zestaw ubraniowy? Wreszcie jak reagujesz, widząc konkretny slogan reklamowy? Na odpowiedź w każdym z tych przypadków ogromny wpływ będzie miał kolor – wnętrza, przedmiotu, ubioru czy komunikatu reklamowego – to niepowtarzalne i subiektywne wrażenie wywołane przez promieniowanie świetlne działające na receptory znajdujące się w twoim oku. Barwy wpływają bowiem na nasze emocje, samopoczucie czy wreszcie konkretne decyzje. Badaniem tych zależności zajmuje się dziedzina nauki zwana psychologią kolorów. Najważniejszymi postaciami w tej dziedzinie z pewnością byli Arystoteles, Leonardo da Vinci, Sir Isaac Newton, poeta Wolfgang Goethe czy wreszcie socjolożka i psycholożka Eva Heller.

Znaczenie kolorów w marketingu

Dziedzina zwana psychologią barw znajduje zastosowanie na wielu polach działalności człowieka, jednak wydaje się, że najpełniej kolory i ich znaczenie oraz wpływ na konsumentów wykorzystuje branża marketingu. Przemyślane dobranie kolorystyki produktu może w końcu pomóc wyróżnić przedmiot na półce sklepowej czy w sklepie internetowym i skłonić potencjalnego klienta do zakupu oraz – co ważniejsze – zbudować pozytywne skojarzenia związane z marką. Z drugiej strony zastosowanie zbyt wielu barw lub też zestawienie źle dopasowanych kolorów skutecznie osłabi siłę przekazu i zniechęci konsumentów.

Ile razy sam złapałeś się na tym, że dana reklama lub logo zapadły ci w pamięć, jednak po czasie nie byłeś w stanie stwierdzić, jakiego koloru była zastosowana czcionka lub dany kształt? To tylko jeden z wielu przykładów skutecznego operowania barwami w reklamie: kolory podprogowo wywołały w twoim umyśle pozytywne skojarzenia i sprawiły, że zapamiętałeś dany brand. Kolorystyka, obok logotypu, typografii czy powtarzalnych elementów graficznych, jest w końcu jednym z głównych elementów identyfikacji wizerunkowej każdej marki.

Znaczenie poszczególnych kolorów w reklamie

Umiejętne wykorzystywanie barw to potężne narzędzie marketingowe, dlatego też poznanie teorii kolorów i znaczenia barw to istotny krok nie tylko na drodze rozwoju każdego marketingowca, ale także bardziej świadomego obracania się w sferze kultury w ogóle. Oto, jakie znaczenie niosą ze sobą poszczególne kolory oraz jak można je wykorzystać w reklamie!

• Impulsywność i dynamizm: co oznacza kolor czerwony?

  Czerwony kolor rzuca się w oczy: jest żywy, wyrazisty, zdecydowany i pobudza do działania. Barwa wzbudza z reguły intensywne emocje, zarówno te pozytywne, jak i negatywne. Jeśli chodzi o symbolikę kolorów, czerwień może kojarzyć się z miłością, krwią, siłą, ogniem, mocą, ale także niebezpieczeństwem. W psychologii barw kolor czerwony uchodzi za „królowę barw”, ponieważ w największym stopniu oddziałuje na percepcję człowieka. W ciemnym wydaniu czerwień z kolei może kojarzyć się z siłą, wigorem i przywództwem. Najsłynniejsze marki, które wykorzystały kolor czerwony w swojej identyfikacji wizualnej to Coca-Cola, Levi’s, Lego czy też H&M.

• Młodość i siła: kolor pomarańczowy i jego znaczenie

  Ciepła i energetyczna barwa, która symbolizuje młodość, witalność i kreatywność. Choć może działać ostrzegawczo, najczęściej przywodzi jednak na myśl radość, życzliwość, optymizm, otwartość i ciepło. W marketingu pomarańcz często jest wykorzystywany w identyfikacji wizualnej marek, której kierując swoje produkty lub usługi do młodszych odbiorców, chcą być kojarzone z zabawą i przygodami (np. Nickelodeon, Fanta) lub też chcą zaakcentować swoją gotowość na innowacje (np. Allegro, CCC).

• Szczęście i dobra zabawa: co oznacza żółty kolor?

  Kolor światła, przywodzący na myśl słońce, w historii często przejmował symbolikę koloru złotego. W zależności od odcienia żółć może więc przywodzić na myśl szczęście, radość, dobrą zabawę, a także ostrzeżenie (np. drogowe znaki ostrzegawcze) lub też bogactwo, luksus i dobrobyt. Podobnie jak czerwień, kolor żółty bardzo szybko przyciąga naszą uwagę, jako ten najjaśniejszy w widzialnym spektrum kolorów. Brandami, które skutecznie wykorzystują żółć z swojej identyfikacji wizualnej są m.in. Snapchat, McDonald’s, IKEA czy Ferrari. Warto pamiętać, że zbyt intensywny odcień żółtego może działać na konsumenta drażniąco!

• Pewność i czystość: kolor niebieski i jego znaczenie

  Według rozmaitych badań niebieski to jeden z najbardziej popularnych kolorów w społeczeństwie. Od czasów starożytnych błękit utożsamiany był z firmamentem – nieruchomym, trwałym, mocnym. Kolor niebieski do dzisiaj przywodzi więc na myśl skojarzenia związane ze spokojem, poczuciem bezpieczeństwa, czystością, dojrzałością, wiedzą i odpowiedzialnością. Nie przypadkiem błękit jest ulubioną barwą marketingowców banków (np. PZU), firm kosmetycznych i higienicznych (np. Nivea) czy też producentów wód mineralnych (np. Żywiec-Zdrój, Kropla Beskidu).

• Natura i dobrobyt: znaczenie koloru zielonego

  Zieleń to zdecydowanie jedna z najbardziej uniwersalnych barw. Sytuuje się gdzieś pomiędzy kolorami ciepłymi a zimnymi, przynosząc poczucie uspokojenia i rozluźnienia. To podstawowa barwa natury, może więc symbolizować zarówno szczęście, jak również zdrowie, witalność, płodność, pobudzając przy okazji kreatywność i koncentrację. Zieleń bywa również utożsamiana z dobrobytem finansowym, pieniędzmi, prestiżem i uznaniem. Koloru zielonego w swojej identyfikacji wizualnej używają m.in. firmy promujące zdrowy tryb życia (np. Tymbark, Herbapol), instytucje ekologiczne (np. Animal Planet, Liga Ochrony Przyrody, Greenpeace) czy też banki (np. BNP Paribas).

• Kreatywność, luksus i magia: kolor fioletowy i jego znaczenie

  Przez wieki kolor fioletowy – trudny i kosztowny do uzyskania – uchodził za barwę królewską: dostępny był wyłącznie dla władców, biskupów, uczonych. Do dziś barwa ta kojarzona jest więc z bogactwem, szlachectwem, władzą oraz luksusem, ale także oryginalnością i ekstrawagancją, a nawet magią. Co ciekawe, fiolet pozytywnie wpływa na pracę ludzkiego mózgu, aktywizując cały układ nerwowy. Kojarzenie fioletu z luksusem i wysoką jakością wykorzystują firmy produkujące żywność (np. Milka, Cadbury, Whiskas), te oferujące usługi (np. Play), a także te akcentujące swoje kreatywne podejście (np. Yahoo).

• Klasyka gatunku: co oznaczają kolory biały i czarny?

  Czerń i biel to wyjątkowo bogate w symbolikę klasyczne kolory minimalizmu, Barwa czarna kojarzona jest z tajemnicą, zagadką, indywidualizmem, pewnością siebie, mocą, szacunkiem, elegancją oraz buntem. Z drugiej strony czerń to także śmierć, żałoba, cierpienie i smutek. Kolor biały z kolei to przede wszystkim czystość i niewinność, otwartość, a także nowoczesność. Te dwa kontrastujące ze sobą kolory bardzo często występują w parze: rozmaite brandy wykorzystują je, by podkreślić prestiż, luksus, klasykę czy wreszcie ponadczasowość (m.in. Nike, Jack Daniels, Apple, Adidas).

Znaczenia kolorów a grupy docelowe

Istotnym elementem projektowania strategii wizerunkowej każdej marki jest stworzenie grupy docelowej, czyli grupy odbiorców, do których kierowane są działania firmy. Dobór odpowiedniej kolorystyki na tym etapie będzie miał kluczowe znaczenie dla powodzenia przedsiębiorstwa. Jakie kategorie warto wziąć pod uwagę przy doborze barw?

• Branża i produkt

  Kolory powinny odpowiadać charakterowi produktu lub usługi, a także uwzględniać wartości, które w danej branży cenione są najbardziej.

• Wiek

  Młodsi odbiorcy będą z reguły preferować żywsze, intensywniejsze kolory, podczas gdy starsi konsumenci mogą woleć nieco bardziej stonowane barwy.

• Płeć

  W tym zakresie warto unikać polegania na stereotypach, a raczej przeprowadzić własne badania dotyczące kolorystycznych preferencji i dopasować paletę barw do upodobań osób danej płci.

• Zainteresowania

  Wybrane barwy powinny odpowiadać również zainteresowaniom osób z danej grupy docelowej: w końcu miłośnicy konkretnego sportu mogą preferować inne kolory, niż entuzjaści gier planszowych.

• Kontekst kulturowy

  Konkretne kolory mogą nieść zupełnie inne skojarzenia w zależności od kręgu kulturowego (np. kolor czarny i biały w kulturze europejskiej, kulturze Indian i kulturze Wschodu).

Znaczenie barw w druku

Analiza grupy docelowej. zaprojektowanie strategii wizerunkowej, dobór kolorystyki – te wszystkie czasochłonne czynności w przypadku marketingu finalizują się nie tylko w przestrzeni internetowej, ale także tej fizycznej: na etykietach produktowych, plakatach i reklamach itd. Druk odbywa się tutaj na końcu całego procesu, ale odgrywa jedną z ważniejszych ról. W końcu czym byłby skuteczny komunikat marketingowy w przestrzeni publicznej, gdyby nie jakościowy druk? Jeśli więc szukasz partnera biznesowego, który zadba o najwyższą jakość twoich projektów graficznych, a także wspomoże w zakresie doboru materiałów, kolorystyki czy technik uszlachetniania druku, skontaktuj się z doradcami drukarni Atria. Wyjaśnij nam, czego potrzebujesz, a my przedstawimy ci pełną paletę rozwiązań!

Podziel się na Social Media: